Tag: etyka zawodowa

Opublikowane w

Czego chcemy – nasza deklaracja

Media publiczne nie są własnością dziennikarzy ani polityków. Media publiczne stanowią własność ogółu obywateli– bez względu na ich światopogląd, wyznanie lub jego brak, wyznawane wartości, przekonania polityczne, orientację seksualną czy pochodzenie.
Chcemy pracować na rzecz takich mediów publicznych, w których wartością naczelną będzie urzeczywistnianie prawa obywateli do informacji a treści będą prezentowane tak, aby to oni sami – słuchacze albo widzowie – mieli możliwość wyrobienia sobie własnego zdania. Chcemy wspierać profesjonalizm dziennikarski w tworzeniu informacji i to, by przedstawiane opinie odzwierciedlały pełne spektrum poglądów, bądź racje wszystkich stron z poszanowaniem godności każdego człowieka. Działamy na rzecz równego traktowania wszystkich mieszkańców naszego kraju oraz pokazywania różnorodnej rzeczywistości, w której żyjemy.

Propagujemy model nowoczesnych mediów publicznych – z samodzielnością wydawcy w podejmowaniu merytorycznych decyzji w sprawie materiałów dziennikarskich i taką strukturą funkcjonowania, która poprzez budowanie buforów między zarządem a politykami, stworzy dziennikarzom warunki do niezależnej pracy. Uznajemy, że podstawowymi obowiązkami dziennikarzy mediów publicznych są rzetelność, bezstronność oraz neutralność a także działanie zgodne z zasadami etyki dziennikarskiej. Niezbędne jest należne finansowanie mediów publicznych, bo dzięki temu będą instrumentem wsparcia rozwoju społeczeństwa demokratycznego.

Uważamy, że nadszedł czas, by o takie media publiczne zaczęli zabiegać sami dziennikarze.

Uważamy, że mediom publicznym potrzebna jest wiedza i wsparcie środowisk naukowych. Dlatego będziemy zachęcać te środowiska do współpracy oraz szerzenia edukacji medialnej w Polsce.

Naszym celem jest także stworzenie precyzyjnego Kodeksu Etycznego Radia Publicznego, który powinien wyznaczyć szczegółowe standardy naszej pracy. Chcielibyśmy, żeby stał się on wzorem dla dziennikarzy mediów publicznych. Będziemy pracować nad uregulowaniem statusu dziennikarzy mediów publicznych oraz stworzeniem niezależnej od państwa rady prasowej, stanowiącej reprezentację wszystkich środowisk dziennikarskich w Polsce.
Jesteśmy dziennikarzami i twórcami związanymi z Polskim Radiem, ale jesteśmy otwarci na współpracę z każdym, komu leży na sercu dobro mediów publicznych i niezależnego dziennikarstwa w Polsce.

Członkowie Stowarzyszenia Dziennikarzy i Twórców Radia Publicznego, wrzesień 2018

 

Opublikowane w

KARTA ETYCZNA MEDIÓW

podpisana w marcu 1995 r. przez przedstawicieli mediów w Polsce

Dziennikarze, wydawcy, producenci i nadawcy, szanując niezbywalne prawo człowieka do prawdy, kierując się zasadą dobra wspólnego, świadomi roli mediów w życiu człowieka i społeczeństwa obywatelskiego, przyjmują tę kartę oraz deklarują, że w swojej pracy kierować się będą następującymi zasadami:

ZASADĄ PRAWDY – co znaczy, że dziennikarze, wydawcy, producenci i nadawcy dokładają wszelkich starań, aby przekazywane informacje były zgodne z prawdą, sumienne i bez zniekształceń relacjonują fakty w ich właściwym kontekście, a w razie rozpowszechnienia błędnej informacji niezwłocznie dokonują sprostowania.

ZASADĄ OBIEKTYWIZMU – co znaczy, że autor przedstawia rzeczywistość niezależnie od swoich poglądów, rzetelnie relacjonuje różne punkty widzenia.

ZASADĄ ODDZIELENIA INFORMACJI OD KOMENTARZA – co znaczy, że wypowiedź ma umożliwiać odbiorcy odróżnienie faktów od opinii i poglądów.

ZASADĄ UCZCIWOŚCI – to znaczy działanie w zgodzie z własnym sumieniem i dobrem odbiorcy, nieuleganie wpływom, nieprzekupność, odmowę działania niezgodnego z przekonaniami.

ZASADĄ SZACUNKU I TOLERANCJI – czyli poszanowania ludzkiej godności, praw, dóbr osobistych, a szczególnie prywatności i dobrego imienia.

ZASADĄ PIERWSZEŃSTWA DOBRA ODBIORCY – co znaczy, że podstawowe prawa czytelników, widzów i słuchaczy są nadrzędne wobec redakcji, dziennikarzy, wydawców, producentów i nadawców.

ZASADĄ WOLNOŚCI I ODPOWIEDZIALNOŚCI – co znaczy, że wolność mediów nakłada na dziennikarzy, wydawców, producentów, nadawców odpowiedzialność za treść i formę przekazu oraz wynikające z nich konsekwencje.

Sygnatariusze tej Karty powołują Radę, która strzec będzie powyższych zasad publicznie orzekając w sprawach przestrzegania Karty i dokonując interpretacji jej zapisów. Sygnatariusze zobowiązują się również do upowszechnienia treści Karty, informacji o prawie składania skarg do Rady i niezwłocznego ogłaszania orzeczeń Rady. Skład Rady, tryb jej powoływania oraz zasady działania ustali zebranie upełnomocnionych przedstawicieli sygnatariuszy karty.

W dniu 29 marca 1995 roku Kartę Etyczną Mediów podpisali:

  1. Prezes Stowarzyszenia Dziennikarzy Rzeczypospolitej Polskiej – Marian Podkowiński
  2. Prezes Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich – Andrzej Sawicki
  3. Prezes Katolickiego Stowarzyszenia Dziennikarzy – Maciej Łętowski
  4. Przewodnicząca Syndykatu Dziennikarzy Polskich – Anna Borkowska
  5. Prezes Związku Zawodowego Dziennikarzy – Piotr Górski
  6. Prezes Telewizji Polskiej S.A. – Wiesław Walendziak
  7. Prezes Polskiego Radia S.A. – Krzysztof Michalski
  8. Telewizja POLSAT – podpis grupowy: -Bogusław Chrabota i Barbara Pietkiewicz-Trzeciak
  9. Prezes Unii Wydawców Prasy – Michał Komar
  10. Prezes Stowarzyszenia Niezależnych Producentów Filmowych i Telewizyjnych- Jan Dworak
  1. Prezes Stowarzyszenia Polskiej Prywatnej Radiofonii – Wojciech Reszczyński
  2. Duszpasterz środowisk twórczych – ks. bp Wiesław Niewęgłowski
  3. Przewodniczący Związku Zawodowego Dziennikarzy Telewizyjnych – Mariusz Jeliński.
Opublikowane w

Zasady etyki zawodowej w Polskim Radiu

Załącznik do uchwały nr 64 (174) Zarządu PR – S.A. z dn. 9 IX 2004 r.

Zasady etyki zawodowej w Polskim Radiu – Spółce Akcyjnej

I.          Część wstępna

  1. Polskie Radio – Spółka Akcyjna pełni służbę publiczną.
  2. Polskie Radio – Spółka Akcyjna w swej działalności kieruje się prawem powszechnie obowiązującym, Statutem Spółki, uchwałami i decyzjami organów statutowych Polskiego Radia – S.A., wewnętrznymi regulaminami i procedurami oraz niniejszymi ”Zasadami etyki zawodowej w Polskim Radiu – S.A., zwanymi w dalszym ciągu „Zasadami”.
  3. Zasady dotyczą działalności programowej Polskiego Radia – S.A., obowiązują wszystkich pracowników Polskiego Radia – S.A, współpracowników Polskiego Radia – S.A. oraz firmy, z którymi współpracuje Polskie Radio – S.A., każdego w takim stopniu, w jakim uczestniczy w przygotowaniu, tworzeniu i emisji programu radiowego.
  4. Zasady stanowią dla dziennikarzy Polskiego Radia – S.A. uzupełnienie norm zawartych w przepisach:
    • ustawy z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji z późniejszymi zmianami,
    • Prawa prasowego z dnia 26 stycznia 1984 r. z późniejszymi zmianami,
    • ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych,
    • ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej,
    • ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych z późniejszymi zmianami,
    • Europejskiej Konwencji o telewizji ponadgranicznej, w takim zakresie w jakim dotyczy radia publicznego,
    • Kodeksu cywilnego,
    • Kodeksu karnego,
    • Kodeksu pracy,
    • Układu Zbiorowego Pracy Pracowników Polskiego Radia – Spółki Akcyjnej.
  5. Zasady stanowią odniesienie do reguł zawartych w Karcie Etycznej Mediów, której sygnatariuszem jest Polskie Radio – Spółka Akcyjna.

II.          Misja publiczna Polskiego Radia – Spółki Akcyjnej

  1. Podstawowym celem działalności Polskiego Radia – S.A. jest służenie dobru powszechnemu przez oferowanie całemu społeczeństwu i poszczególnym jego częściom, zróżnicowanych programów i innych usług w zakresie informacji, publicystyki, kultury, rozrywki, edukacji i sportu, cechujących się:
    • pluralizmem,
    • bezstronnością,
    • wyważeniem i niezależnością,
    • innowacyjnością,
    • wysoką jakością i integralnością przekazów.
  2. Realizując ten cel dziennikarze Polskiego Radia – S.A. mają obowiązek w tworzonych audycjach:
    • kierować się odpowiedzialnością za słowo,
    • dbać o dobre imię Polskiego Radia – S.A.,
    • rzetelnie ukazywać całą różnorodność wydarzeń i zjawisk w kraju i za granicą,
    • sprzyjać swobodnemu kształtowaniu się poglądów obywateli oraz formowaniu się opinii publicznej,
    • umożliwiać obywatelom i ich organizacjom uczestniczenie w życiu publicznym przez prezentowanie zróżnicowanych poglądów i stanowisk oraz wykonywanie prawa do kontroli społecznej,
    • służyć rozwojowi kultury, nauki i oświaty, ze szczególnym uwzględnieniem polskiego dorobku intelektualnego i artystycznego,
    • upowszechniać wiedzę o języku polskim,
    • respektować chrześcijański system wartości, za podstawę przyjmując uniwersalne zasady etyki,
    • służyć umacnianiu rodziny,
    • służyć kształtowaniu postaw prozdrowotnych,
    • służyć zwalczaniu patologii społecznych,
    • uwzględniać potrzeby mniejszości narodowych i grup etnicznych,
    • zaspokajać prawo każdego człowieka i społeczeństwa w całości do informacji o wydarzeniach i zjawiskach życia publicznego,
    • przyczyniać się do szeroko pojętej edukacji słuchaczy przez upowszechnianie wiedzy i kultury,
    • stanowić platformę publicznej debaty.
  3. Miarą oceny Polskiego Radia – S.A. jest akceptacja przez słuchaczy oferty programowej i sposobu jej realizacji. Słuchacze traktowani są jako partnerzy Polskiego Radia – S.A., a pracownicy i współpracownicy Polskiego Radia – SA oraz firmy dziennikarskie współpracujące z Polskim Radiem – SA – tworząc audycje na wysokim poziomie merytorycznym i formalnym – okazują szacunek dla ich oczekiwań, potrzeb, poglądów i systemów wartości.

III.          Normy zachowań wobec słuchaczy i uczestników audycji

  1. Naczelnymi zasadami działania dziennikarzy Polskiego Radia – S.A. jest służenie prawdzie, strzeżenie wolności słowa, niezależność i bezstronność.
  2. Przedstawianie przeciwstawnych opinii – szczególnie w sprawach kontrowersyjnych i wzbudzających społeczne emocje – jest powinnością i nieodłącznym elementem pracy dziennikarza Polskiego Radia – SA.

Normy zachowań wobec słuchaczy i uczestników audycji.

  1. Rozmówców i gości audycji należy zapoznać z jej charakterem i założeniami. Po nagraniu (jeśli nie jest to program ”na żywo”) rozmówców i gości trzeba poinformować, w jaki sposób zostaną wykorzystane ich wypowiedzi.
  2. Opracowanie i montaż materiałów nie może zniekształcać informacji, opinii i komentarzy. Informacja powinna być wyraźnie oddzielona od opinii i komentarzy.
  3. Omyłki i błędy należy prostować możliwie szybko.
  4. Nie wolno ujawniać osoby informatora, jeśli zastrzeże on sobie anonimowość.
  5. Każdy ma prawo do ochrony swej prywatności i intymności. Naruszenie tej zasady może nastąpić jedynie wówczas, gdy zezwala na to prawo.
  6. Nie wolno nikogo dyskryminować ze względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, religię, narodowość, przekonania polityczne, przynależność związkową, pochodzenie etniczne, wyznanie, orientację seksualną, odrębność kulturową czy obyczajową.
  7. Nie należy przesądzać o winie przed wydaniem prawomocnego wyroku przez sąd.
  8. Programy przeznaczone dla dzieci powinny pomagać im w zrozumieniu świata oraz wspomagać rozwój ich osobowości. W audycjach tych problemy przemocy fizycznej i psychicznej mogą być podejmowane tylko ze szczególną ostrożnością, taktem i umiarem przy pełnym zastosowaniu zasad określonych w Regulaminie kwalifikowania do rozpowszechniania audycji, które mogą zagrażać psychicznemu, uczuciowemu lub fizycznemu rozwojowi dzieci i młodzieży, wprowadzonym w życie uchwałą nr 23 (287) Zarządu Polskiego Radia – S.A. z dnia 18 marca 2002 r.
  9. Należy dbać o to, by nikt nie poczuł się dotknięty z powodu ułomności fizycznej bądź psychicznej albo z powodu choroby.
  10. Język audycji powinien być wolny od słów i wyrażeń wulgarnych, obscenicznych i powszechnie uznawanych za obraźliwe chyba, że ich użycie ma szczególne uzasadnienie.

Normy zachowań wewnątrz Polskiego Radia – S.A.

  1. Pracownicy Polskiego Radia – S.A. są lojalni wobec swojej instytucji, gotowi do wykonywania służbowych poleceń, mając przy tym na względzie, aby nie zostało naruszone prawo lub popełniona omyłka. Dla wyjaśnienia spraw i rozwiązania konfliktów w miejscu pracy wykorzystują wszelkie możliwości dialogu i porozumienia się wewnątrz Polskiego Radia – S.A.
  2. Pracownicy Polskiego Radia – S.A. powinni wyraźnie oddzielać prywatne działania od pracy w Polskim Radiu – SA. Nie wolno doprowadzać do powstania sytuacji ”konfliktu interesów”, w szczególności wykluczyć należy pracę czy współpracę z niepublicznymi stacjami radiowymi, firmami będącymi producentami programów radiowych, biurami prasowymi instytucji i organizacji, agencjami reklamowymi i firmami public relations.
  3. Pracownicy Polskiego Radia – S.A. w swoich wypowiedziach nie powinni naruszać dobrego imienia Polskiego Radia – S.A.
  4. Pracownicy Polskiego Radia – S.A. obowiązani są do dochowania zasad określonych w uchwale nr 3 (227) z dnia 27 stycznia 1997 r. w sprawie konkurencji, określenia podmiotów konkurencyjnych w stosunku w Polskiego Radia – S.A. oraz wprowadzenia w życie umowy o zakazie konkurencji z późniejszymi zmianami.
  5. Pracownicy Polskiego Radia – S.A. są życzliwi dla ludzi, zapobiegają napięciom w pracy i rozładowują je, przestrzegając zasad poprawnego zachowania.
  6. Dziennikarze Polskiego Radia – S.A. nie mogą reklamować towarów i usług oraz zajmować się akwizycją reklam.
  7. Niedopuszczalne jest wykorzystywanie stanowiska w Polskim Radiu – S.A. dla uzyskiwania korzyści materialnych lub osobistych.